Wtórnie zanieczyszczona woda do picia

     Warto zatrzymać się nad artykułem dotyczącym wtórnego zanieczyszczenia wody wodociągowej. Trzeba przyznać, że budzi zaniepokojenie. Jest to praca M. Świderskiej-Bróż pt. Skutki obecności biofilmu w systemach dystrybucji wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, Ochrona Środowiska 2012, (val. 34, Nr 1). Jednym z punktów wspólnych tematu dezynfekcji oraz niekorzystnych zmian w jakości wody jest to, iż tworzące się biofilmy, poprzez wtórny rozwój mikroorganizmów w sieciach, instalacjach i urządzeniach wodociągowych, zwiększają zapotrzebowanie na środki dezynfekcyjne. A to ma swoje skutki.

     Zainteresowani szczegółami powinni przeczytać cały artykuł, tutaj tylko kilka interesujących szczegółów.

1. W celu zapobiegania powstawaniu obrostów biologicznych trzeba dezynfekować wodę i to w takim stopniu, żeby dezynfektant dotarł do każdego punktu sieci wodociągowej.
2. Na starych rurach, skorodowanych rozwijają się bardziej odporne mikroorganizmy niż na powierzchni tworzyw sztucznych.
3. Zbyt dużo środków chemicznych do dezynfekcji wody powoduje niszczenie przewodów wodociągowych - korozję elektrochemiczną. To niszczenie jest jeszcze większe, gdy zaczynają działać mikroorganizmy - sprawcy korozji mikrobiologicznej, czyli biokorozji.
4. Biokorozję obserwuje się również na materiałach sztucznych.
5. Największy wpływ na intensyfikację korozji elektrochemicznej mają bakterie żelazowe i siarkowe.
6. Szkodliwe są produkty przemiany materii mikroorganizmów, jednym ze skutków ich obecności  jest znaczne obniżenie odczynu pH.
7. W osadach biologicznych i chemicznych, powstających w rurach stwierdza się także istnienie drobnoustrojów chorobotwórczych, mimo dezynfekcji wody.
8. Drobnoustroje uwalniane są do wody, kiedy nagle zwiększa się prędkość  lub zmienia kierunek przepływu wody.
9. Inne czynniki, które powodują zanieczyszczenie wody przez rozmywanie obrostów są m. in.: liczba  i rodzaj mikroorganizmów, geometra przewodów wodociągowych, czas przebywania wody w systemie, jej temperatura, rodzaj, stan techniczny i sanitarny elementów systemu dystrybucji wody.
10. Nie wyklucza się, że za mikrobiologiczne skażenie wody mogą być odpowiedzialne czynniki zewnętrze, czyli przenikanie do systemu wodociągowego drobnoustrojów, wskutek jego złego stanu technicznego, czy też w sytuacjach awaryjnych lub niewystarczającej dezynfekcji wody wprowadzonej do wodociągu.
11. Do wody nie tylko są wymywane żywe mikroorganizmy, ale też ich metabolity, martwe organizmy,  produkty korozji, co powoduje obcy smak i zapach wody, wzrost intensywności mętności i barwy, zawartość związków organicznych, pierwiastków wchodzących w skład niszczonych materiałów, itd.
12. Najbardziej widoczne, wtórne skażenie wody obserwowane jest po stagnacji wody i po przerwie w dostawie.

     Co zrobić, żeby uchronić sieć, a przez to i zdrowie pijących wodę z tej sieci, przed takimi problemami?

Warunkiem eliminacji niepożądanych zmian jakości wody w systemie dystrybucji jest niedopuszczenie do powstania w niej biofilmów i osadów chemicznych. Możliwe to jest  jedynie wówczas, gdy w całym systemie nie ma ognisk skażenia mikrobiologicznego i jednocześnie woda jest stabilna biologicznie i chemicznie oraz zawiera środek dezynfekcyjny w ilości zabezpieczającej przed ewentualnym wtórnym rozwojem mikroorganizmów.

   Na to zwykli użytkownicy wody mogą nie mieć wpływu. Z tego powodu warto zabezpieczać jakość wody w wewnętrznej instalacji wodociągowej przez montaż odpowiednich stacji doczyszczania wody.